6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu (HUAK) m. 2/1 hükmü uyarınca Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu, yabancılık unsuru taşıyanlar da dahil olmak üzere, ancak tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edebilecekleri iş veya işlemlerden doğan özel hukuk uyuşmazlıklarının çözümlenmesinde uygulanacaktır.
Bu düzenlemeye göre, tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edebilecekleri ve özel hukuktan kaynaklanan bütün hukuki uyuşmazlıklar “ihtiyari arabuluculuğun” konusunu oluşturabilecektir. Buna karşılık 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’na (TTK), 06.12.2018 kabul tarihli ve 7155 sayılı “Abonelik Sözleşmesinden Kaynaklanan Para Alacaklarına İlişkin Takibin Başlatılması Usulü Hakkında Kanun” ile eklenen “Dava şartı olarak arabuluculuk” kenar başlıklı 5/A maddesi ile TTK’nın 4’üncü maddesinde ve diğer kanunlarda belirtilen ticari davalardan, konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepleri hakkında dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmuş olması dava şartı hâline getirilmiştir. Bu nedenle dava şartı arabuluculuk kapsamına girmeyen ve HUAK m. 2 hükmü çerçevesinde kalan ticari dava konusu olan uyuşmazlıklar için ihtiyari arabuluculuk yolu açıktır.
Ticari işletme hukukuna ilişkin olarak bu kısımda yapacağımız açıklamalarımız, daha çok TTK m. 5/A kapsamında dava şartı arabuluculuk üzerinde yoğunlaşmaktadır. 6325 sayılı HUAK m. 18/A/2/c. 4 hükmünde, arabulucuya başvurulmadan dava açıldığının anlaşılması hâlinde herhangi bir işlem yapılmaksızın davanın, dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddine karar verileceği açıkça belirtilmiştir. Bu nedenle ticari davalarda dava şartı arabuluculuk özel bir önem taşımaktadır. Bunun dışında, 6325 sayılı HUAK m. 18/A/18 hükmü gereğince, özel kanunlarda tahkim veya başka bir alternatif uyuşmazlık çözüm yoluna başvurma zorunluluğunun olduğu veya taraflar arasında tahkim sözleşmesinin bulunduğu hâllerde, dava şartı olarak arabuluculuğa ilişkin hükümlerin uygulanmayacak olması da mutlaka dikkate alınmalıdır.
Diğer taraftan önemle belirtmek gerekir ki, burada yapacağımız açıklamalar ticaret hukukunun bütün konu ve kurumlarını kapsamamaktadır. Özellikle ticari uyuşmazlıklarda arabuluculuk konusunu ilgilendiren kavram, konu ve kurumlar üzerinde durulacaktır.
https://adb.adalet.gov.tr/Resimler/SayfaDokuman/1832021210234Ticaret.pdf
Loading...
Reload document 
Open in new tab 